Günümüzde otomobillerde genelde içten yanmalı motorlar kullanılmaktadır. Bu motorlarda kullanılan yakıtlar ise benzin ve motorindir.
Her iki yakıt türünün ortak özelliği bir yanma ortaya çıkarması ve enerji üretmesidir. Benzinli motorlarda yanmayı bujiler sağlar. Kısaca benzinli motordan konuşacak olursak, bir silindirin içerisine hava ve yakıt püskürtülür, ardından elektrik bujileri kıvılcım ateşler ve hava/yakıt karışımı alev alır. Böylelikle ortaya çıkan patlama sonucunda oluşan enerji silindirleri iter.
Ancak dizel motorlarda buji bulunmaz bununda yerine kızdırma bujisi (ısıtma bujisi) adı verilen parçalar vardır.
Kızdırma Bujisi İşareti |
Kızdırma Bujisi Nedir?
Dizel motorlarda her silindir başına bir kızdırma bujisi bulunmaktadır. Kızdırma bujisinin görevi hava yakıt karışımını tutuşturmaktır. Ancak ilk olarak dizel motorun nasıl çalıştığını kısaca anlatalım.
Çocukken bisikletinize pompa ile hava basmışsınızdır. Pompa lastiğe hava bastığınız sürece ısınır. Bu ısınmanın sebebi havanın sıkışmasından dolayıdır. Dizel motorda aynı mantıkla çalışır. Silindir içerisine hava ve motorin püskürtülür. Bu karışım sıkıştırılır, ancak bu sıkışmada ısınan hava motorinin alev almasına yetecek sıcaklığa erişemez. İşte burada devreye kızdırma bujileri girer. Sıkışarak ısınan havayı daha fazla ısıtır (700-900 derece aralığında). Isıtma bujilerinin yardımıyla ısınan hava alev alır ve patlama oluşur. Bu yanma sonucunda ortaya çıkan enerji pistonları hareket ettirir ve motor çalışmış olur.
Kızdırma Bujisi Nasıl Çalışır?
Kızdırma bujisi, metal bir tüpe yerleştirilen ısıtma bobinidir. Tüpün bir ucundan elektrik verildiği zaman diğer ucunda bulunan seramik bir kaç saniye içerisinde 1000 °C'ye yakın sıcaklığa erişir. Kızdırma bujisi bildiğimiz elektrikli sobanın sıcaktan kızaran tellerine benzer.